در این روزهای پاییزی که سرمای هوا کم کم مهمان هر روزه شهر مشهد شده است؛ معمولا بازار فصلی پوشاک گرم رونق می گیرد و بسیاری با خرید کاپشن، دستکش و کلاه، خود را برای رسیدن زمستان آماده می کنند. البته که بنابر مشاهدات ما متاسفانه امسال بیش از سال های گذشته، این بازار از رونق افتاده است و کاهش قدرت خرید مردم در کنار افزایش هزینه ها باعث کسادی بازار و وضعیت وخیم برخی از کسب و کارهای خرد از جمله پوشاک شده است. برای بررسی اوضاع بازار سری به یکی از بازارهای پوشاک در مشهد زدیم و از وضعیت بازار پوشاک گرم گزارشی تهیه کردیم .
بازارِ یخ زده!
در هوای ابری و سرد 23 آبان وارد یکی از خیابان های قدیمی و معروف فروش پوشاک در مشهد می شوم. ساعت حدود 12 است و به رغم شلوغی خیابان ها اما پیاده روها خلوت است و عموم فروشگاه های پوشاک خالی از مشتری اند. تک و توک مغازه هایی هستند که یک یا حداکثر دو نفر مشتری در آن ها حضور دارند. مغازه های مختلف را از نظر می گذرانم و قیمت های مختلف پوشاک نظرم را به خود جلب می کند. از رگال هایی سرشار از بافت های پاییزی و زمستانی که برچسب250 هزار تومانی دارند گرفته تا پالتوهای 2 میلیون تومانی، گویا هیچ کدام خریداری ندارند و عموم مردم تنها در حال گذر از این خیابان هستند و کسی قصد ورود به مغازه ها و خرید را ندارد. وارد یکی از همین مغازه های خالی از مشتری می شوم و از وضعیت بازار از فروشنده سوال می کنم که می گوید: مردم بیشتر می آیند و نگاه میکنند و هرچند که قیمت ها هم مناسب باشد ولی مردم پول ندارند و خرید نمیکنند. قیمت ها بالا رفته و اجاره ها هم سرسام آور است و کاسبی خیلی سخت شده است.
تا 50 درصد افزایش نسبت به پارسال
علاوه بر بررسی فروشگاه های زیادی که بنر و کاغذهای تخفیف فصلی را به شیشه های مغازه هایشان چسبانده اند؛ چندین مغازه را می بینم که خالی اند و مستاجر ندارند. وارد یکی از مغازه ها می شوم و از وضعیت حاکم بر بازار پوشاک سوال می کنم که فروشنده می گوید: با توجه به گرانی ها مردم آن قدری که باید خرید نمیکنند و کسی مثلا برای یک دستکش 300 هزارتومان پول نمیدهد. من ۱۵ سال است که در این مغازه در حال کاسبی ام و جزو قدیمی های این جا محسوب می شوم اما با این اوضاع هر سال به خالی کردن مغازه ام نزدیک تر می شوم. برای من امسال اولین سالی بود که با صاحب مغازه در حد واگذار کردن صحبت کردم و گفتم که از پس این هزینه ها برنمی آیم.
وی در پاسخ به این سوال درباره افزایش قیمت خرید اجناس می گوید: حرفی که همه میزنند میگویند افزایش ها ۱۰ درصد بوده است اما چیزی که الان ما داریم می بینیم حداقل ۳۰ درصد گران شده است و در مواردی ۵۰ درصد افزایش قیمت هم داشته ایم. او سپس با اشاره به دو کلاه زمستانی اضافه می کند: مثلا این کلاه ها را پارسال ۱۲۰ و 90 هزار تومان میفروختم اما مسال باید ۱۷۸ و ۱۵۰ هزار تومان بفروشم. از او درباره افزایش اجاره ها می پرسم و به دو مغازه روبه رویی اشاره میکنم که خالی اند، پاسخ می دهد: دو مغازه روبه رو که مستاجرهای جدید در حال دکور زدن هستند، قبلا دست کسانی بود که یکی ۸ سال و دیگری ۶ سال در آن محل مشغول کار بود اما امسال به خاطر افزایش اجاره مغازه ها را تخلیه کردند. پارسال مغازه ها را با ۱۰۰ میلیون رهن و ۵۰ میلیون تومان اجاره گرفته بودند که الان مالک ها این مغازه ها را به ۷۰۰ میلیون رهن و ۹۵ میلیون تومان اجاره و دیگری را به ۵۰۰ میلیون رهن و ۱۱۰ میلیون تومان اجاره داده اند و تازه این اجاره ها متعلق به مغازه های کوچک و حدود ۱۴ متری است.
وی با اشاره به رونق نداشتن بازار فصلی ادامه میدهد: اوج بازار فصلی باید الان باشد و وارد آذر که بشویم خریدها نصف می شود و دی هم که همه منتظر جنس های شب عید هستند و دیگر کسی کاپشن و کلاه نمی خرد.
اگر شاگردی کنم بهتر است!
این بار وارد فروشگاهی می شوم که بافت و کاپشن آورده است، از فروشنده وضعیت بازار پوشاک را جویا می شوم که می گوید: بازار حال و روز خوبی ندارد و هزینه ها خیلی بالا رفته است. با این اوضاع دلار، امسال یکی از شرکت هایی که از آن ها خرید می کنم ۵ بار و هر بار هم حدود ۸۰ هزارتومان اجناس را گران کرده است. قیمت کاپشن ها نسبت به پارسال حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد گران شده است. پارسال بازار خیلی بهتر بود اما امسال با این اجاره ها و هزینه ها تازه بدتر هم شده است. اجناس گران شده و کسی که ۱۵ میلیون حقوق میگیرد و دو تا بچه دارد چگونه می خواهد دو کاپشن ۲ میلیون تومانی برای بچه هایش بگیرد؟
از او درباره افزایش اجاره ها سوال می کنم که پاسخ می دهد: هر سال اجاره ها را ۷۰ تا ۸۰ درصد گران می کنند و میگویند اگر هم نمیخواهی تخلیه کن. در همسایگی من دو مغازه قدیمی بودند اما مغازه هایشان را تخلیه کردند و الان دو نفر آمده اند که میخواهند با اجاره ماهی ۱۱۰ میلیون تومانی کاسبی کنند. مشخصا نمی توانند و حداقل باید هر ماه ۱۵۰ میلیون فقط سود داشته باشند که هزینه هایشان سربه سر شود. وی ادامه می دهد: با این اوضاع و هزینه ها آدم شاگردی کند بهتر است. من الان شاگرد خودم از ساعت ۳ بعد از ظهر تا ۱۱شب می آید و ماهی ۱۵ میلیون حقوق میگیرد و دستش از من که هفته ای ۱۰۰ میلیون تومان داخل این مغازه جنس می آورم جلوتر است. تازه من ۱۲ سال است که این جا مشغولم و دارم از این وضعیت می نالم، ببینید وضعیت کسانی که تازه وارد این بازار شده اند چگونه خواهد بود.
فروشگاه های پوشاک در حال تعطیل شدن!
رئیس اتحادیه پوشاک مشهد نیز در پاسخ به سوالی درباره وضعیت بازار پوشاک مشهد به «خراسان رضوی» می گوید: بازار به شدت خراب است و نوسانات ارز فعالان صنف ما را به ستوه آورده است. مغازه های پوشاک به شدت در حال جمع آوری اند و همه هم اظهار نگرانی میکنند که تا کی این روند می خواهد ادامه داشته باشد. وی ادامه می دهد: با توجه به این که هوا خیلی سرد نشد ، فروش نرفتن جنس های فصل قبل و همچنین جنس های فصل زمستان، باعث شده است که برخی حتی اجناس را به قیمت خرید ارائه کنند تا اجناس رد شود و بتوانند نقدینگی لازم برای پاس کردن چک هایشان را فراهم کنند.
لسان طوسی با اشاره به وضعیت بازار پوشاک تصریح می کند: کلا پوشاک نسبت به بقیه صنوف کم تورم تر است علتش هم این است که ما مد و فصل داریم و هر فصل باید اجناس را رد کنیم که بتوانیم جا را برای جایگزین آن و اجناس فصل جدید خالی کنیم همین می تواند شرایط بهتری را نسبت به صنوف دیگر برای مشتری داشته باشد.